Herstellen na een vaginale bevalling

Bloedverlies:

Het is normaal om 4 tot 6 weken na de bevalling nog bloed te verliezen. Het bloedverlies wordt steeds minder. Zolang je bloed verliest, is het belangrijk om:

• Geen tampons te gebruiken.
• Niet in bad te gaan of te zwemmen, douchen mag wel.
• Geen seks te hebben.

Hechtingen:

Tijdens de bevalling kan de huid van je vagina, perineum of anus inscheuren (ruptuur) of ingeknipt worden (episiotomie). Dit wordt gehecht met oplosbare hechtingen, die vanzelf oplossen. De wond geneest meestal goed, maar het is belangrijk om de wond goed te verzorgen.

Dagelijkse wondverzorging:

Na de bevalling voelt je onderkant vaak beurs en gezwollen aan. Dit neemt vanzelf af. Houd de wond goed schoon door twee keer per dag en na elke keer dat je ontlasting hebt gehad, te spoelen met lauw water. Dep daarna voorzichtig droog. Gebruik alleen water, geen zeep of andere producten. Verschoon regelmatig je kraamverband en lucht de wond af en toe door zonder ondergoed te liggen. Na zes tot acht weken kun je het litteken zachtjes masseren met olie of zalf als het bloedverlies gestopt is.

Bewegen:

Wandelen, fietsen en huishoudelijke taken mag je doen, maar bouw dit rustig op.

Eten en drinken:

Het is belangrijk om genoeg te drinken en vezelrijke voeding te eten voor een goede stoelgang. Plas elke drie uur om je blaas leeg te houden, zodat je baarmoeder goed kan samentrekken.

Stuwing:

Rond de derde dag na de bevalling kun je stuwing krijgen. Bij borstvoeding kan dit verminderen door vaak aan te leggen, te koelen, en eventueel pijnmedicatie (paracetamol). Overleg het gebruik van een sterkere pijnstiller en ontstekingsremmer, zoals Ibuprofen, Naproxen of Diclofenac altijd met je zorgverlener. Bij flesvoeding kun je stuwing voorkomen door een strakke BH te dragen en koude kompressen te gebruiken.

Anticonceptie:

Je kunt weer seks hebben als je daar klaar voor bent en het bloedverlies gestopt is. Let op: Je kunt zwanger worden zolang je borstvoeding geeft. Niet alle vormen van anticonceptie zijn dan geschikt.

Gevoelens na de bevalling:

Veel vrouwen hebben na de bevalling last van lichamelijke klachten, vermoeidheid en stemmingswisselingen, zoals de ‘babyblues’. Dit is normaal en gaat meestal vanzelf over. Praat erover met je zorgverleners, familie of vrienden.

Wanneer contact opnemen? Neem contact op met je verloskundige als je:

• Koorts hebt boven de 38.0 graden.
• Veel buikpijn hebt.
• Erge hoofdpijn hebt.
• Veel bloed verliest (meer dan een kraamverband vol in een half uur).

Wondgenezing

• Week 1: De wond kan beurs, gezwollen en jeukend aanvoelen. Koel de wond om zwelling en pijn te verminderen. Dit kan met een koud kompres, bevroren nat maandverband of bevroren natte luier.
• Vanaf week 2: De wond is aan de buitenkant meestal dicht, maar van binnen herstelt het nog verder. Het littekenweefsel voelt vaak stug aan.
• Week 3-12: Het litteken wordt steeds soepeler, maar kan nog pijn doen bij druk.
• Na week 12: Het litteken kan nog wat rood en stug zijn. Na een jaar is de genezing meestal volledig.

Plassen en ontlasting

• Plassen: Soms ontstaan er kleine wondjes die branden bij het plassen. Spoel tijdens het plassen met lauw water of plas onder de douche om de pijn te verminderen.
• Ontlasting: Eet vezelrijke voeding en drink voldoende om de ontlasting soepel te houden. Bij aambeien kun je met je verloskundige of kraamverzorgster bespreken wat je kunt doen.

Bekkenbodem:

Je bekkenbodem heeft tijd nodig om te herstellen. Soms heb je last van urineverlies, pijn of een gevoel van zwakte. Deze klachten verdwijnen vaak vanzelf. Neem contact op met je huisarts als je klachten hebt die niet overgaan. Je kunt dan verwezen worden naar een bekkenfysiotherapeut of specialist.

Seks na de bevalling

Je kunt weer seks hebben als de wond genezen is, je geen pijn meer hebt en het bloedverlies gestopt is. Dit is voor elke vrouw anders. De eerste keer kan gevoelig zijn, maar dat verbetert meestal met de tijd. Als je pijn blijft houden, neem dit serieus en bespreek het met je huisarts of verloskundige.
Wanneer moet je hulp inschakelen? Neem contact op met je verloskundige of huisarts als:

• De pijn erger wordt ondanks paracetamol.
• De wond opengegaan is.
• Je niet kunt plassen ondanks aandrang.
• De wond ontstoken lijkt (warm, rood, pijnlijk).
• Je koorts hebt.
• Het litteken na 6 weken nog steeds erg pijnlijk is.
• Seks na 12 weken nog steeds pijnlijk is.

Bij twijfel, laat de wond controleren bij de nacontrole (ongeveer 6 weken na de bevalling).