Stuitligging

Wat is een stuitligging?

Een baby ligt in stuitligging als het hoofd boven in de baarmoeder ligt. Bij een onvolkomen stuitligging liggen de billen bij de uitgang van het bekken. Bij een volkomen stuitligging liggen ook de benen onderaan.

Hoe vaak komt een stuitligging voor?

Vroeg in de zwangerschap liggen veel baby’s in stuitligging. Rond de uitgerekende datum ligt minder dan 3% van de baby’s nog steeds zo.

Waarom ligt een baby in stuitligging?

In de meeste gevallen (85%) is de reden onbekend. Sommige situaties verhogen de kans op een stuitligging, zoals vroeggeboorte, veel vruchtwater, meerlingzwangerschap, afwijkende vorm van baarmoeder of bekken, en bepaalde afwijkingen bij de baby.

Wat gebeurt er als de baby bij 36 weken nog in stuitligging ligt?

Bij een echo rond 36 weken wordt gekeken of de baby in stuitligging ligt. Een versie (draaipoging) kan geprobeerd worden om de baby met het hoofd naar beneden te krijgen. Dit wordt gedaan door een team van 2 verloskundigen. Als de versie niet lukt, worden de mogelijkheden voor bevalling besproken.

Hoe gaat de versie in zijn werk?

Voor de versie wordt de hartslag van de baby gecontroleerd door middel van een hartfilmpje (CTG) en een echo gemaakt. Je krijgt instructies voor buikademhaling en eventueel medicatie om de baarmoeder te ontspannen. Tijdens de versie proberen twee personen de baby te draaien terwijl een derde een echo maakt. Dit kan pijnlijk zijn, maar duurt niet lang.

Na afloop

Na de versie wordt de ligging van de baby opnieuw gecontroleerd met een echo en een CTG. Als u rhesus negatief bent, krijgt u anti-D toegediend. De kans dat de versie slaagt is bij een eerste zwangerschap 40%. Bij een tweede zwangerschap slaagt het vaker bij 75%.

Veiligheid van een versie

Een versie is veilig voor moeder en kind. Soms is de baarmoeder na de versie gevoelig en kan de hartslag van de baby tijdelijk veranderen. De kans op een keizersnede direct na een versie is laag (4/1000).

Vervolgcontroles na een versie

Als de baby na de versie in hoofdligging ligt, gaat je terug naar jouw eigen zorgverlener. Als de versie niet lukt, bespreekt de gynaecoloog met jou de mogelijkheden voor de bevalling.

Vaginale bevalling bij stuitligging

Een vaginale bevalling in stuitligging verloopt in drie fasen: ontsluiting, persen en de periode na de geboorte. De billen, benen of voeten drukken op de baarmoedermond en kunnen sneller zakken dan het hoofd, wat al vroeg persdrang kan geven. Het persen gaat hetzelfde als bij hoofdligging, maar bij een stuitbevalling wordt het hoofd van de baby als laatste geboren. Omdat het hoofd het grootste deel van het lichaam is, geeft dit soms problemen. Om deze reden is er altijd een gynaecoloog op de kamer aanwezig tijdens het persen. Veruit het grootste deel van de kinderen in stuitligging wordt gezond geboren.

Problemen bij het kind na de bevalling

Baby’s die vaginaal geboren worden in stuitligging hebben soms kort na de geboorte extra zorg nodig, zoals opname op de gezinssuites. Dit komt iets vaker voor dan bij een keizersnede. Op lange termijn is er geen verschil in gezondheid tussen baby’s die vaginaal of via een keizersnee geboren zijn.

Keizersnede bij stuitligging

De kans op problemen bij de moeder na een keizersnede is klein, maar groter dan bij een vaginale bevalling. Er is een verhoogde kans op bloedarmoede, trombose, nabloeding en infectie. Een keizersnede laat een litteken in de baarmoeder achter, wat bij een volgende zwangerschap problemen kan geven. Soms verandert het menstruatiepatroon na een keizersnede.

Keuze maken

Aan het einde van de zwangerschap bespreekt de gynaecoloog met jou de mogelijkheden voor een vaginale bevalling of keizersnede. Er zijn voorwaarden voor een veilige vaginale bevalling in stuitligging, zoals geen ernstige problemen bij eerdere bevallingen, een goed gewicht en goede ligging van de baby. De keuzekaart stuitbevalling zet alle informatie op een rij. 

Na de bevalling

De baby krijgt na 6 weken een controle van de heupjes vanwege de stuitligging. Dit gebeurt via de kinderarts.